Početna strana

Bjeluša |   Bogojevići |   Brekovo |   Cerova |   Dobrače |   Dragojevac |   Grdovići |   Grivska |   Kruščica |   Latvica |   Mirosaljci |   Pogled |   Radobuđa |   Radoševo |   Severovo |   Stupčevići |   Trešnjevica |   Vigošte |   Virovo |   Visoka |   Vrane

Crkva ponos sela

Panorama DragojevcaNa zapadnim padinama planine Golupca, u kotlini reke Moravice prostire se selo Dragojevac. Okružuju ga sa juga Mirosaljci, sa istoka Gornja i Donja Kravarica, sa severa Cerova, a reka Moravica je granica sa Bogojevićima.

Zbog oskudnosti istorijskih podataka o prošlosti ovog sela zna se veoma malo. U najstarijim turskim popisima iz 15. i 16. veka nema pomena Dragojevaca koji je pripadao smederevskom sandzaku, požeškoj nahiji. Postoji verovatnoća da je ono popisano u okviru susednih sela Mirosaljaca ili Cerove. Prvi pisani dokument o ovom selu pojavljuje se relativno kasno, posle Drugog srpskog ustanka, 1818. godine. Naime, ostalo je zapisano da je srez virovski koji je u okviru požeške nahije, zajedno sa srezom gučkim «pokrivao» područje Dragačeva, imao 18 sela, među kojima i jedno od najmanjih - Trbovac, današnji Dragojevac, sa 15 kuća i 35 aračkih glava.

Podatke o ovom selu, pod drugim nazivom Terbovac nalazimo u jednom ranom spisu iz prošlosti Dragačeva – Defteru desetka žita nahije čačanske kapetanije dragačevske iz 1833. godine. Po nešto starijem popisu iz 1859. godine Trbovac je imao 34 domaćinstva. Nijedan đak iz ovog sela nije išao u sresku školu u Guču, a "razlog je da «nisu učenici zato dovedeni, što dosta đaka u školi ima (67) i što zbog ovi udobnosti u školi nema".» Poreklo toponima Trbovac nije razjašnjeno. Prvi put današnje ime sela pominje se u popisu stanovništva krajem 1895. godine, gde je zabeleženo da Dragojevac ima 351 stanovnika, od čega je 51 pismeno, a među njima i dve žene. Iz godine u godinu selo se razvijalo, a statistički podaci kažu da je najviše meštana imalo 1958. godine – 525.

Po rečima predsednika mesne zajednice g. Petronija Grujovića selo danas broji oko 100 domaćinstava, a negde oko 352 birača. Stanovništvo se mahom bavi voćarskom proizvodnjom i delom stočarstvom, ali je ova poljoprivredna grana znatno slabije razvijena. Dragojevac je prva od mesnih zajednica u kojoj su se već davne 1960. godine pojavili prvi zasadi malina. Konfiguracija zemljišta i klimatski uslovi su pogodni za uzgajanje ove vrste voća, tako da se proizvodnja povećala i trenutno iznosi 55 vagona godišnje. Proizvodnja maline je u mnogome doprinela ekonomskom razvoju sela, a pored nje uzgajaju se kupina i jabuka, a poslednjih godina podižu se i novi zasadi šljiva. Inače, iako je ovo gotovo prigradsko naselje i nalazi se samo na nekoliko kilometara od Arilja, nema razvijenu privredu, u centru se nalazi kafić i prodavnica, a na putu prema Mirosaljcima magacin koji je nekada bio vlasništvo Zemljoradničke zadruge iz Latvice, sada prodat, i Dom kulture, sagrađen u posleratnim godinama, a danas prilično ruiniran i oronuo.

U selu postoji samo jedna stolarska radnja. Starosedelaca, onih koji su na ovim prostorima živeli i pre 17. veka je vrlo malo i računajući vreme naseljavanja stanovništva Dragojevac je relativno mlado naselje. Hronologija doseljavanja nije jasno utvrđena, ali na osnovu tradicije i ispitivanja na terenu može se zaključiti da je i Dragojevac kao i većina sela u Dragačevu intenzivno naseljavan tokom celog 18. veka. Stanovništvo se mahom doseljavalo iz Crne Gore, Hercegovine, Starog Vlaha. Danas u Dragojevcu ima 31 familija, Avakumovići, Božovići, Bojići, Vićovići, Marići Radojičići, Milivojevići, Simovići, Stanići, Jovanovići, Lazarevići, Jelići, Nedeljkovići, Čakarevići, Cvetići, Šaponjići....

Temelji crkve stariji od Ariljske

Kad krenete iz Arilja prema Mirosaljcima, preko Dragojevca, ono što vašem oku sigurno ne može ostati neprimećeno je prelepa crkva u centru sela koja je nedavno obnovljena. Po rečima sveštenika Prvoslava Bukvića, koji je u ovu parohiju došao 1999. godine, sadašnja crkva posvećena Svetom Vaznesenju Gospodnjem, u narodu poznat kao Spasovdan, podignuta je na temeljima nekadašnje crkve iz srednjeg veka. U letopisu crkve Dragojevačke zapisano je da su njeni temelji stariji od ariljske sagrađene krajem 13. veka. Crkva je u više navrata rušena i paljena od strane Turaka, a poslednji put je sagorela do temelja u požaru koji je nastao iz nepoznatih razloga. 1924. godine je obnovljena i u narednih 60-ak godina ništa se nije radilo na njenoj adaptaciji sve do 1998. godine kada je započeto obnavljanje. Za to vreme urađen je parohijski dom, u periodu od 1960. do 1962. za vreme službovanja sveštenika Jovana Lukića, dok je crkvena trpezarija sagrađena za vreme službovanja sveštenika Mihaila Stanića, a osveštana je 1984. godine.

- Februara meseca 1999. godine došao sam u ovu parohiju, započinje svoju priču sveštenik Prvoslav Bukvić. Iako je obnova crkve započeta godinu dana ranije tokom 1999. godine zbog bombardovanja i rata nije urađeno ništa. Tokom 2000. izvedeni su neki sitniji radovi i pronašli smo sponzore koji bi pomogli dalji rad. Zahvaljujući zalaganjima parohijana i njihovim prilozima, pomoći opštinske vlasti i predsednika Mićovića i donacijama g. Lala Sekulića 2001. godine crkva je izmalterisana s polja i iznutra, urađeni su zvonik i potporni zid i stavljene su kapije. Već naredne godine urađeni su trotoari oko crkve i asfaltiran je ulaz od kapije. Prirodnim kamenom iz Struganika, urađene su kamene cokle na crkvi, crkvenom domu i trpezariji, 2004. godine, a iste godine urađen je i trotoar oko parohijskog doma. Prošle godine završena je fasada na crkvi, parohijskom domu i trpezariji, a obnovljene su i pomoćne zgrade.

Dragojevačka crkvaKada smo pomislili da bi Dragojevačka crkva mogla biti jedna od reprezentativnih primera moravskog freskoslikarstva i da je možda neka od ikona preživela sve te pogrome i spaljivanja, sveštenik Prvoslav nam je rekao da ona nikada nije bila oslikana i da ni danas u crkvi nema fresaka. Postoji namera da se crkva oslika, a kada će to biti, na žalost, zavisi od finansijskih sredstava. Pretpostavlja se da je ovo zadužbina nekog od vladara iz loze Nemanjića, ali ne postoje zapisi koji bi to posvedočili, tako da je ktitor nepoznat.

- Ne zna se ni čije mošti počivaju u crkvi. Verovatno nekog velikog svetitelja jer ljudi sa strane dolaze da se mole i poklone moštima i odavde odlaze isceljeni. – ističe sveštenik Prvoslav.

U prelepo uređenoj crkvenoj porti, na samom ulazu, sa desne strane, nalaze se spomenici krajputaši, kao duhovni čuvar ove svetinje, posvećeni izginulim ratnicima iz ovog kraja u Prvom svetskom ratu.

U zapisima crkve Dragojevačke sačuvani su podaci o tome kako je selo dobilo ime. Negde 70-ih godina 19. veka, tačna godina se ne zna, crkvu u Dragojevcu posetio je vladika Inokentije. Nezadovoljan malim brojem meštana koji su ga dočekali, vladika ljut zbog toga baci kletvu na selo:"U Trbovcu ne bilo trgovaca", i preko Guče ode u Kraljevo u Žiču. 1887. godine parohijani su se okupili i otišli da ga zamole da skine kletvu sa sela i naroda Trbovačkog. Vladika je uslišio njihovu molitvu, te je iste godine posetio crkvu, skinuo kletvu i selu dao novo ime Dragojevac.

U poljoprivredu bi trebalo ulagati

I dok na jednom mestu imate prelepo zdanje, duhovno jezgro i ponos sela, na samo stotinak metara niže nalazi se zapušteni Dom kulture. Da li su nemarnost meštana i rub vremena učinili svoje ili je u pitanju nešto drugo? Zašto je to tako, kakva je trenutna situacija u selu i da li se naziru neki bolji dani razgovarali smo sa predsednikom MZ g. Petronijem Grujovićem.

Dom kultureDom kulture je sagrađen u posleratnim godinama, a dve godine u njemu je bila smeštena škola sa dva razreda u kojima je bilo oko 70-ak učenika. Međutim brzo je zatvorena, tako da su kasnije, a tako je i danas učenici do četvrtog razreda išli u Mirosaljce, a u više razrede u Latvicu. Kasnije su ovde održavani politički sastanci, i igranke, a onda je vreme učinilo svoje. Danas je jedan deo izdat u zakup. 90-ih godina kao i sve MZ dobili smo od opštine sredstva da se sredi sportski teren. Međutim kada je trebalo da i mi meštani uložimo novac i sagradimo odbojkaško, košarkaško i rukometno igralište, radovi su obustavljni. Na žalost, i dan danas stoji onako kao i pre deset godina, urađeni su samo zemljani radovi.

U samoj mesnoj zajednici od 2000. godine urađeno je mnogo iako je mesni samodoprinos veoma mali i kreće se između 35 i 45 hiljada dinara. Urađena su dva kružna puta koja se povezuju na Golupcu. ZZ "Arilje" 2002. godine donela je odluku da se na predatu količinu maline izdvoji dinar i na taj način obezbeđeno je 360000 dinara, što nam je omogućilo da taj kružni put koji ide od Cerove prema Stojanovićima i od prodavnice u polju prema Božovićima podaspemo i poravnjamo. U ovom periodu izvršena je i rekonstrukcija zaseočkih puteva koji duži period nisu popravljani, u dužini od 1200m. Radili smo kompletno proširenje, nasipanje i valjanje 4 puta u dužini od po 350-400 metara. U saradnji sa ED iz Arilja 2003. godine započeta je rekonstrukcija niskonaponske mreže. Posao je delom urađen tada, a postoji još zaselaka gde se vrši zamena drvenih betonskim stubovima.

Do skora je jedan od najvećih problema u selu bio snabdevanje električnom energijom pošto jedna trafostanica nije mogla da podmiri potrebe svih meštana. Napon struje je bio toliko nizak da ni televizori nisu mogli da rade. 2003. godine započeli smo izgradnju trafostanice čija je vrednost 1.300.000 dinara gde su 50% snosili meštani, a 50% ED. Uz trafostanicu koja je puštena u rad 2005. godine, urađen je i kilometar dalekovoda. Trenutno postoji neki manji problem u snabdevanju električnom energijom nekih zaselaka, ali će i to tokom 2007. godine biti rešeno. Zatim, u dva navrata je u saradnji sa «Direkcijom za izgradnju» izvršeno krpljenje glavnog puta koji povezuje MZ sa opštinom. Reč je o putu koji ide od Cerove, prema Dragojevcu i Mirosaljcima i duž Morave povezuje se sa Trešnjevicom, a drugim delom se odvaja prema Latvici. Uprkos tome on je i sada u propadanju – ističe g. Grujović.

7. jula, na Ivanjdan, Dragojevac je posetio i ministar kapitalnih investicija g. Ilić, koji je tom prilikom obećao da će se stari banovski put koji vezuje Dragačevo sa Dragojevcom preko Golupca, Guče, Gornje Kravarice, i Mirosaljaca rekonstruisati.

- To je za nas od velikog značaja i mi smo već raskresali rastinje oko puta. Obećano je da će se izvršiti rekonstrukcija celog puta, skinuti postojeći asfalt, izvršiti proširenje na delovima puta i asfaltirati put u dužini od 11km. Predviđeno je da radovi počnu krajem septembra, početkom oktobra. Izgradnja ovog puta biće od velikog značaja za naše selo. Pre 4 godine gradska voda dovedena je u centar sela, a u planu je izrada projekta vodosnabdevanja kojim bi se gradska voda dovela na celu teritoriju MZ. Na odboru MZ dogovorili smo se da nakon izgradnje puta pronađemo sredstva kako bi se uradila rasveta, za početak u centru sela, u dužini od 700m.

Predsednik ističe da se i Dragojevac, kao i neka brdsko - planinska sela, suočava sa problemom velikog broja neženja. Trenutno ih je u selu 27. Time je i razvoj sela ugrožen. Smatra da je budućnost mesnih zajednica, pa i Dragojevca, u razvoju poljoprivrede i da bi u to trebalo ulagati.